مشهورترین کتابخانه‌دارهای تهران چه کسانی بودند؟
تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۲۶۹۲۰
همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی: کتابخانه‌هایی که مشاهیر بنام تهران به‌عنوان میراث ماندگار از خود به یادگار گذاشته‌اند این روزها در دسترس محققان و پژوهشگران جوان قرار دارد یا به کتابخانه عمومی تبدیل شده‌اند. از این دست کتابخانه‌ها در پایتخت کم نداریم. سید محمود طالقانی یکی از افراد مشهور است که کتابخانه ۳۳ هزار جلدی‌اش در حوالی پیچ‌شمیران هنوز هم مورد استفاده پژوهشگران و عموم مردم قرار می‌گیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
قصه‌های خواندنی تهران را اینجا دنبال کنید
کتابخانه شخصی «سید جلال‌الدین تهرانی» در سه‌راه امین‌حضور با ۱۰ هزار جلد کتاب چاپی و ده‌ها جلد نسخه خطی هم برای اهالی کتاب و کتابخوانی یک گنجینه باارزش است. سید جلال‌الدین تهرانی دانشمند و سیاستمدار دوره پهلوی بود که در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی از ریاست شورای سلطنت استعفا داد و برای ملاقات با امام خمینی(ره) به نوفل لوشاتو رفت. او برخی از آلات اخترشناسی را به دانشگاه تهران اهدا و ۳۸۰ جلد نسخه نایاب هم وقف کتابخانه آستانه قدس رضوی کرد اما بخش عمده کتاب‌هایش را در کتابخانه‌اش شخصی‌اش نگه داشت که امروزه به‌عنوان کتابخانه عمومی در دسترس دانشمندان حوزه اخترشناسی و عموم مردم قرار دارد.
مرحوم «سید محمد محیط طباطبایی»، ادیب و مورخ قدیمی را هم باید در زمره کتابخانه‌دارهای مشهور تهران بدانیم که کتابخانه ۲۵ هزار جلدی از خودش به یادگار گذاشته است. این کتابخانه در خانه قدیمی سید محمد طباطبایی و روبه‌روی ساختمان فعلی مجلس شورای اسلامی واقع شده و توسط فرزندش سید احمد محیط طباطبایی نگهداری می‌شود.
کتابخانه ۵۰ هزار جلدی «یحیی مهدوی»، فرزند حاج محمدحسین امین‌الضرب، تاجر مشهور دوره قاجار هم به نوعی میراث ماندگار برای اهالی پایتخت به شمار می‌رود. یحیی مهدوی استاد فلسفه بود و کتابخانه ۵ هزار جلدی داشت که در سال ۱۳۷۸ و یک سال قبل از فوتش وقف دانشگاه تهران کرد تا مورد استفاده دانشجویان رشته فلسفه قرار بگیرد. کتاب‌های او در سال ۱۳۸۳ و بعد از طی شدن مراحل قانونی به کتابخانه مرکزی و تالار کتاب‌های کمیاب منتقل شد.
مرحوم «عبدالله انوار»، تهران‌شناس معاصر، یکی دیگر از کتابخانه‌دارهای مشهور پایتخت بود. عبدالله انوار کتاب‌های کمیابی درباره تاریخچه پایتخت داشت و در کنار نسخه‌های خطی کمیاب مجموعه‌ای کم‌نظیر را در کتابخانه شخصی‌اش سر و شکل داده بود. تهران‌شناس معاصر ارتباط تنگانگی با کتابخانه ملی داشت و قرار است این کتابخانه طبق وصیتش به کتابخانه ملی انتقال پیدا کند تا در دسترس عموم قرار بگیرد.
کتابخانه «آیت‌الله محمدتقی حکیم» در محله حصار بوعلی، کتابخانه علامه جعفری در خیابان آیت‌الله کاشانی و کتابخانه آیت‌الله عطاردی، نسخه‌شناس برجسته معاصر در محله دربند هم جزء کتابخانه‌های مشاهیر به شمار می‌روند. کتاب‌های دینی و فقهی معمولاً در این کتابخانه‌ها نگهداری می‌شوند و افرادی که درباره مسائل دینی تحقیق و پژوهش می‌کنند به آنها رجوع می‌کنند.
کد خبر 806669 برچسب‌ها تهران قدیم تهرانمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: تهران قدیم تهران کتابخانه ها هزار جلدی آیت الله
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۲۶۹۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
(تصاویر) «قبرستان ممنوعه تهران» کجاست و مدیریت آن با چه کسانی است؟
قبرستان ممنوعه تهران، که با نام قبرستان دولاب نیز شناخته می‌شود، یک‌گورستان قدیمی مربوط به مسیحیان است. در واقع این قبرستان باغی بزرگ در اتوبان شهید محلاتی، بین خیابان‌های شهید رضایی و مستفیذ است که در میان اهالی به نام قبرستان «دولاب» شناخته می‌شود. این گورستان محل دفن مسیحیان کشورهای فرانسه، ایتالیا، روسیه و لهستان است که در سال‌های دور در ایران زندگی می‌کردند و در این کشور نیز از دنیا رفته‌اند. تعدادی از این افراد سرباز و بخشی دیگر افراد غیرنظامی بوده‌اند که در بین آنها اشخاص مشهور نیز دیده می‌شود.
به گزارش همشهری آنلاین، افرادی که در این قبرستان به خاک سپرده شده‌اند، ملیت‌های مختلفی دارند. ملیت هر فرد با یک پرچم بر روی قبر مشخص شده است. بر روی سنگ قبرها نیز علائمی چون صلیب یا تصویری از یک بانوی غمگین دیده می‌شود. افرادی که در این قبرستان آرمیده‌اند، سربازان گمنام روسیه و لهستانی‌هایی هستند که در جنگ جهانی دوم در راه برگشت به وطن جانشان را از دست داده‌اند. تعدادی از قبرها نیز مربوط به کنت‌های فرانسوی، شاهزاده‌های گرجی و پزشکان دربار قاجار و پهلوی است. افراد مشهوری مانند «اوانس اوگانیانس» اولین کارگردان سینمای ایران و موسس اولین مدرسه بازیگری در ایران، «شاهین سرکیسیان» موسس تئاتر مدرن در ایران، «کنت دو مونت فرت» اولین رئیس پلیس ایران، «ولادیسلاو هورودکی» معمار اهل لهستان، «ولادیمیر گاردایستکی» معمار ایستگاه راه‌آهن تهران، «آلفرد ژان بانیست لومر» موسیقی‌دان نظامی فرانسوی مربوط به دوران ناصرالدین‌شاه قاجار که نخستین سرود ملی ایران را ساخت، «دکتر کلوکه» پزشک فرانسوی محمدشاه قاجار و «دکتر تولوزان» پزشک مخصوص ناصرالدین شاه که از جمله اقدامات او در ایران می‌توان به بهداشت عمومی و تشکیل مجلس حفظ‌الصحه اشاره کرد.
این محدوده در گذشته‌های دور زمین کشاورزی بود که بعدها تبدیل به قبرستان شد. اولین فردی که در این منطقه به خاک سپرده شد، دکتر «کلوکه» پزشک اختصاصی محمدشاه و ناصرالدین‌شاه قاجار بود. «کلوکه» در سال۱۸۵۵ در این خاک دفن شد. بعدها دکتر تولوزان، یکی از پزشکان فرانسوی دربار قاجار، زمین‌های این منطقه را خرید و آن را به گورستان مسیحیان مقیم تهران تبدیل کرد. بخش‌های مختلف این گورستان توسط سفارت‌های فرانسه، ایتالیا و لهستان خریداری شد و اکنون آنها این محل را مدیریت می‌کنند.
قبرستان دولاب بیش از ۷۵ هزار مترمربع مساحت دارد و دارای ۵ بخش مختلف است. هرکدام از این بخش‌ها ورودی جداگانه‌ای دارند. در میان قبرستان نیز یک خیابان وجود دارد که این ۵ بخش را به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم می‌کند. سه بخش کاتولیک، ارتدوکس و ارامنه گریگوری در قسمت شرقی و دو بخش ارامنه کاتولیک و آشوری‌های کلدانی در قسمت غربی قبرستان دولاب قرار دارد. بزرگ‌ترین بخش قبرستان دولاب مربوط به ارامنه است که حدود ۴۴ هزار مترمربع را در برمی‌گیرد. اغلب افرادی که در این بخش مدفون شده‌اند، ارامنه ایرانی هستند که در بین آنها افراد نامی و سرشناسی چون شاهین سرکیسیان، آرام گارونه، اسرائیل ساهاکیان، زورا ساگینیان، مارکار قارابگیان، نیکلای لاوری و نیکوکاران درمانگاه خیریه آودیسیان دیده می‌شوند. قدیمی‌ترین سنگ قبر این بخش مربوط به سال ۱۳۷۵ است. پس از آن تدفین در این قبرستان از طرف شهرداری تهران ممنوع اعلام شد.
مسیحیان ارتدوکس در بخش ارتدوکس‌های قبرستان دولاب دفن شده‌اند که از مشهورترین آنها می‌توان به نیکولای مارکف معمار و آنتوان سوروگین عکاس اشاره کرد. این افراد هر دو روسی بوده‌اند و اصالت گرجی داشتند. در قسمت ورودی این بخش یک آرامگاه دیده می‌شود که با معماری گرجی و به شکل کلیسا ساخته شده است. این آرامگاه به مینادورا خوشتاریا، همسر آکاکی خوشتاریا تعلق دارد. آکاکی خوشتاریا تاجر گرجی است که امتیاز استخراج نفت شمال ایران را از دربار قاجار دریافت کرده و در این منطقه مشغول فعالیت بود. همچنین قسمت دیگری از قبرستان دولاب، که با عنوان ترسناک‌ترین بخش شناخته می‌شود، مربوط به ۲۶ مهندس ایتالیایی است. مهندسین معدنی که در سال‌های ۱۹۳۶ تا ۱۹۴۳ در ایران کار می‌کردند و همین‌جا جان خود را از دست دادند. قبرهای این افراد در زیرزمین و لای دیوارها قرار دارد و سنگ قبر آنها نیز به صورت ایستاده دوتادور این دیوارهای نصب شده است.
در واقع برای ورود به این بخش باید از میان مردگانی ایستاده عبور کنید که کمی ترسناک است. از سوی دیگر حدود ۱۴هزار و ۲۰۰ مترمربع از قبرستان متعلق به کاتولیک‌هاست. در این بخش قبر افراد مشهوری چون دکتر کلوکه، دکتر جمشید اعلم و ولادیمیر گاردایستکی دیده می‌شود. اکنون قبرستان ممنوعه توسط سفارت‌خانه‌های مربوطه مانند روسیه، لهستان، فرانسه و شورای خلیفه‌گری ارامنه مدیریت می‌شود. یک خانواده در این قبرستان زندگی می‌کنند که نگهبانی از قبرستان را بر عهده دارند.
سایر اخبار
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟